Μπορεί ως χωριό το Σμαρδάκιτο να βρίσκετε στην ενδοχώρα του νησιού και να μην έχει θέα στη θάλασσα, δεν έχει τίποτα όμως να ζηλέψει κάτι από τα άλλα χωριά του όμορφου νησιού μας που έχουν θέα θάλασσα διότι μπορεί να αποζημιώσει τον επισκέπτη του με την υπέροχη θέα που έχει στη γύρω καταπράσινη περιοχή, στα γύρω χωριά και στο επιβλητικό Ξώμβουργο.
Φτάνοντας στην πλατεία, αφήνεις το αυτοκίνητο και κατεβαίνεις με τα πόδια στο εσωτερικό του χωριού, οι πικροδάφνες έτοιμες να σε αγκαλιάσουν, να σε προϋπαντήσουν και να σε δελεάσουν να συνεχίσεις την εξερεύνηση στο μικρό αυτό χωριό.
Στο εσωτερικό μπορεί ο επισκέπτης να καθίσει, να ξεκουραστεί και να δροσιστεί στην πλακόστρωτη πλατεία με τις πικροδάφνες και την γύρω πλούσια βλάστηση, με το ξινάρι που τρέχει νύχτα μέρα και που έχει ξεδιψάσει γενιές πολλές μέχρι τώρα και που ανάλογα με την εποχή η θερμοκρασία του νερού εναλλάσσεται, το καλοκαίρι είναι δροσιστικό όπως χρειάζεται….. και το χειμώνα ζεστό.
Ένας μύθος λέει ότι αν πιεί κάποιος νερό από τη πηγή θα παντρευτεί Σμαρδακιανό η Σμαρδακιανή. Αρκετοί και αρκετές είναι αυτοί που θέλοντας να δοκιμάσουν αν ευσταθεί ο μύθος….. την πάτησαν και….. παντρεύτηκαν .
Δεν γνωρίζω αν οι συγκυρίες τα έφεραν έτσι ώστε βρήκαν το ταίρι τους στο χωριό ή αν η καλή νεραΐδα της πηγής είχε τα κέφια της εκείνη την μέρα και έστειλε τα βέλη της προς τον επισκέπτη ως αντικαταστάτρια του θεού έρωτα.
Συνεχίζοντας την παραμονή σας στο χωριό, αν έχετε έρθει τους καλοκαιρινούς μήνες μπορείτε να γευτείτε παραδοσιακές λιχουδιές στη ταβέρνα της πλατείας έχοντας φυσικά παρέα τα γάργαρα νερά της πηγής, την πλούσια βλάστηση αλλά και την όμορφη εκκλησία με το επιβλητικό καμπαναριό του San Antonio de Padova που χρονολογείται από το 1795.
Συνεχίζοντας στα πλακόστρωτα δρομάκια του χωριού μπορεί να δει κανείς τις καμάρες που οδηγούν στο πάνω και στο πέρα χωριό. Όλο το χωριό κυριαρχούν οι πικροδάφνες αλλά και η φιλοξενία των κατοίκων .
Χωριό που πλέον το χειμώνα αριθμεί μερικές δεκάδες ψυχές ενώ το καλοκαίρι αυξάνονται κατακόρυφα σε αρκετές δεκάδες. Στο παρελθόν αριθμούσε πολύ κόσμο, σύμφωνα με το βιβλίου του π. Μάρκου Φώσκολου «Μικρή Ιστορία του Σμαρδακίτου Τήνου» το χωριό από το 1756 έως το 1797 με μικρές αυξομειώσεις αριθμούσε περίπου 150 άτομα.
Αισθητή αύξηση έκανε από το 1835 έως και το 1855 που έφτασε να αριθμοί σχεδόν 250 άτομα αλλά από κει και έπειτα άρχισε η σταδιακή κάθοδος. Την περίοδο από το 1855 έως το 1896 υπήρξε αισθητή πτώση ενώ από το 1896 έως το 1920 βλέπουμε μια σχετική σταθερότητα. Το 1928 ξεπερνούν τα 200 άτομα αλλά μετά το 1940 αρχίζει και πάλι η κάθοδος μέχρι το 1961 να διατηρείτε περίπου ο πληθυσμός περίπου στους 170. Η μεγάλη πτώση άρχισε από το 1961 έως το 2001, φτάνοντας να μένουν μόνιμα 57 άτομα. Ευτυχώς την τελευταία 10ετία υπάρχει μια στασιμότητα αλλά αυτό δεν δίνει και πολλές ελπίδες για την μελλοντική δημογραφική του εξέλιξη, η ευθύνη για την συνέχιση της μακραίωνης ιστορίας του Σμαρδακίτου όπως επισημαίνει και ο πατέρας Μάρκος στο βιβλίο του, είναι στα χέρια των νέων του χωριού, των οικογενειών που σχηματίζονται… αλλά και των νέων που βρίσκονται στην Αθήνα και που ίσως σκέφτονται να επιστρέψουν, ας ελπίσουμε ότι όπως σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση το 1855 και το 1928 ξεπερνώντας τους 200 κατοίκους όπου ενδεχομένως επέστρεψαν κάποιοι από την Πόλη και την Σμύρνη μετά την μικρασιατική καταστροφή να συμβεί και πάλι επ’ ευκαιρίας λόγω της κρίσης που ταλαιπωρεί την πατρίδα μας και μην έχοντας εργασία πλέον στην Αθήνα ίσως αρκετοί σκεφτούν να γυρίσουν στα χωριά τους και έτσι ξαναδοθεί ζωή σε όλα αυτά τα χωριά (όπως και το δικό μας) που από την δεκαετία του ’60 έφυγαν για την Αθήνα ή το εξωτερικό για μια καλύτερη τύχη και ουσιαστικά άδειασαν τα χωριά.
Ίσως λοιπόν μη έχοντας πλέον την καλύτερη τύχη που αναζητούσαν οι γονείς τους στις περασμένες δεκαετίες σε μια πλέον πληγωμένη Αθήνα από την ανεργία, την μόλυνση του περιβάλλοντος, την ραγδαία αυξανόμενη εγκληματικότητα, την συνεχόμενη υποβάθμιση του κέντρου αλλά και πολλών περιοχών της από την αθρόα λαθρομετανάστευση και όχι μόνο αλλά και πολλών άλλων λόγων που μπορεί να σκεφτεί ο κάθε ένας μας , αναζητώντας λοιπόν καλύτερη ποιότητα ζωής αλλά και ενδεχομένως μη έχοντας εργασία να θέλει να ασχοληθεί με την γεωργία ή την κτηνοτροφία να ξαναγεμίσουν και πάλι τα χωρία μας.
Συνεχίζοντας αυτό το μικρό οδοιπορικό οι φωτογραφίες που βλέπετε είναι τραβηγμένες από την περσινή Αυγουστιάτικη πανσέληνο.
Πολλοί είναι εκείνοι που λένε ότι επηρεάζονται από την πανσέληνο, σύμφωνα με το http://www.inews.gr/128/panselinos-pos-epireazei-tin-somatiki-kai-psychiki-ygeia-mas.htm υπάρχει η άποψη ότι η πανσέληνος επηρεάζει την υγεία αλλά και την ψυχική ισορροπία των ανθρώπων από τα αρχαία χρόνια και ανάγεται στις κατά τόπους λαϊκές δοξασίες. Έχει όμως επιστημονική βάση; Σε αυτό συγκλίνουν πλέον επιστήμονες από το έγκριτο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου, που μελέτησαν τη σχέση του ολόγιομου φεγγαριού με την επιληψία. Διαπίστωσαν λοιπόν ότι τις νύχτες με πανσέληνο οι επιληπτικές κρίσεις μειώνονται, κάτι που οφείλεται, όπως πιστεύουν, στο γεγονός ότι οι νύχτες αυτές είναι πιο φωτεινές, επομένως επηρεάζουν τις εκκρίσεις της ορμόνης μελατονίνης από τον οργανισμό. Πάντως και άλλες έρευνες έχουν αποδείξει την επίδραση της πανσελήνου στην υγεία. Για παράδειγμα, μελέτη 1.481 ασθενών με πέτρα στα νεφρά, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Urology Journal», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι κρίσεις κολικού των νεφρών αυξάνονται στη διάρκεια της πανσελήνου. Και μία τρίτη έρευνα που έγινε σε παθολόγους, από τον Βρετανό γιατρό Πίτερ Πέρκινς, παρατήρησε ότι τα επείγοντα περιστατικά αυξάνονται κατά 3% όταν το φεγγάρι είναι γεμάτο, ενώ μειώνονται κατά 6% τις νύχτες με νέο φεγγάρι. Μεταξύ άλλων, οι λαϊκές δοξασίες θέλουν το ολοστρόγγυλο φεγγάρι να προκαλεί διαταραχές στον ύπνο και να διαταράσσει τον έμμηνο κύκλο των γυναικών, ενώ η επικρατέστερη «μεταφορά» για την ψυχική επίδραση του φεγγαριού βρίσκεται στον θρύλο των λυκανθρώπων.
Πολλές οι ιστορίες που ακούγαμε όταν ήμασταν μικροί από τους μεγαλύτερους…. Βλέποντάς την σου δημιουργεί δέος , μια επιθυμία να την εξερευνήσεις αν μπορούσες…. Κάποιοι μαθαίνοντας από τους παλιούς «βλέπουν» τον καιρό και ανάλογα πώς είναι η μορφή του φεγγαριού υπολογίζουν τον καιρό της επόμενης ημέρας. Αλώστε εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν οι τηλεοράσεις και οι μετεωρολογικοί σταθμοί ώστε να έχουν την πληροφόρηση που έχουμε εμείς σήμερα. Άλλοι πάλι λένε ότι «διαβάζουν» την πανσέληνο και «βλέπουν» τα μελλούμενα των ανθρώπων….. Θα μπορούσαμε πολλά να αναφέρουμε γύρω από αυτό το θέμα, σε μια άλλη ανάρτηση ίσως αναφερθούμε εκτενέστερα.
Όπως και να ‘χει η δεύτερη πανσέληνος του Αυγούστου κρύβει μια ιδιαίτερη γοητεία και κάθε χρόνο σε όλη την πατρίδα μας γίνονται διάφορες εκδηλώσεις έτσι και φέτος θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει το κοινό σε 120 μνημεία σε όλη την Ελλάδα, τα οποία θα παραμείνουν ανοικτά, ενώ σε 85 από αυτά θα πραγματοποιηθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, ξεναγήσεις και προβολή κινηματογραφικών ταινιών, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς. Στο νησί μας θα είναι ανοικτός ο αρχαιολογικός χώρος των Κιονίων και στις 22:00 και στις 23:00 θα ακουστεί η «Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου σύμφωνα με την ιστοσελίδα http://www.econews.gr/2012/08/26/panselinos-augoustos-2012/ .
Απολαύστε λοιπόν της φωτογραφίες της πανσελήνου εν αναμονή των φετινών, φέτος θα είναι μπλε κάνοντας το θέαμα σπάνιο. Η μπλε πανσέληνος σύμφωνα με το http://www.econews.gr/2012/07/19/mple-panselinos-avgoustos/ θα είναι η δεύτερη μέσα στον ίδιο μήνα, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά. Η πρώτη πανσέληνος ήταν στις 2 Αυγούστου. Σύμφωνα με τα «Νέα», η δεύτερη πανσέληνος τον ίδιο μήνα δεν λέγεται μπλε μονάχα επειδή είναι ασυνήθιστη, αλλά ονομάστηκε έτσι μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία το 1883. Η έκρηξη ήταν πολύ ισχυρή και στα ανώτατα στρώματα τις ατμόσφαιρας εκτινάχθηκαν χώμα και στάχτη, με αποτέλεσμα το φεγγάρι να φαίνεται μπλε. Όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο κ. Διονύσης Σιμόπουλος, διευθυντής του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, το μπλε φεγγάρι ήταν τόσο σπάνιο που έμεινε στα χρονικά ως έκφραση ενδεικτική της έννοιας του «σχεδόν ποτέ». Έκτοτε η φράση «μπλε Σελήνη» χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει την ύπαρξη δύο πανσελήνων σε έναν μήνα.
Τα μικροσωματίδια στα σύννεφα σκόνης που εκτοξεύτηκαν από το ηφαίστειο στην Ινδονησία παρέμειναν επί χρόνια στην ατμόσφαιρα σκεδάζοντας τις λευκές ακτίνες φωτός του φεγγαριού την ώρα που αυτές διαπερνούσαν τα νέφη από στάχτη στον ουρανό. Έτσι η Σελήνη φαινόταν μπλε. Πιο πρόσφατα, το 1950, το μπλε φεγγάρι φάνηκε στον ουρανό ύστερα από μεγάλες δασικές πυρκαγιές στη Σουηδία και τον Καναδά, ενώ η τελευταία «μπλε Σελήνη» συνέβη τον Δεκέμβριο 2009.
Επιμέλεια : Μάριος Φώσκολος.
